Dysk zewnętrzny, chmura, czy może domowy serwer NAS?
Dyski w naszych urządzeniach są coraz mniejsze, niektórzy z nas posiadają laptopy a inni jednostki stacjonarne. Co zrobić jeżeli na naszym dysku zacznie brakować miejsca? Mamy kilka możliwości: Zainwestować w NAS (ang. Network Attached Storage – Podłączony do sieci domowej dysk), DAS ( ang. Directly Attached Storage – Dysk zewnętrzny) oraz chumrę np. Dropbox/iCloud/Google Drive/OneDrive.
Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że zalety oraz wady wszystkich rozwiązań są poparte moim doświadczeniem zawodowym. Najlepsze rozwiązanie trzeba dopasować do swoich potrzeb, przykładowe zastosowania opiszę przy każdym z rozwiązań.
NAS – konfigurujesz i zapominasz.
Zastosowanie dysku w sieci domowej jest najdroższym rozwiązaniem, ale tez najbezpieczniejszym. Najważniejsze rzeczy, jakie powinien posiadać nasz domowy serwer:
- co najmniej dwie kieszenie na dyski,
- złącze w standardzie RJ-45 10/100/1000,
- możliwość połączenia dysków w RAID,
- złącze USB 3.0 szt. 1,
- możliwość wykonywania kopii zapasowych,
Koszt przykładowego zestawu to:
- Dysk sieciowy NAS: Synology DS220j około 800 zł,
- Dysk do urządzenia NAS: 2x Seagate IRONWOLF 1TB około 270 zł za szt.,
- Dysk zewnętrzny: WD Elements 1TB około 230 zł,
Łączny koszt bezpieczeństwa naszych danych kosztuje około 1600 zł. Kwota wydaje się bardzo wysoka jak na użytkownika domowego. Rozwiązanie to jest kierowane głównie dla osób, które pracują na plikach, których utrata może wiele kosztować. Pierwszą rzeczą po odebraniu takiego zestawu jest wstępna konfiguracja urządzenia, następnie podłączamy dysk zewnętrzny i ustawiamy kopię zapasową (skompresowana, przyrostowa, pełna kopia co np. 7 dni) Takie rozwiązanie zagwarantuje nam, że nawet jeżeli plik usuniemy lub przypadkiem coś w nim zmienimy i nie będziemy mieli możliwości cofnięcia zmian w programie, nasz serwer da nam możliwość „cofnięcia się w czasie” oraz pobranie pliku sprzed paru dni (ilość zależna od konfiguracji i pojemności kopii). Drugą bardzo ważną zaletą jest konfiguracja dysków w macierz RAID 1 (lustrzany). Powstała przestrzeń ma rozmiar najmniejszego nośnika, w naszym przypadku jest to 1 TB. Ten rodzaj macierzy jest zabezpieczeniem przed fizyczną awarią jednego z dysków.
NAS łączy funkcję chmury oraz dysku zewnętrznego. Nasze dane są dostępne zarówno z sieci domowej, jak i spoza niej (w przypadku prawidłowej konfiguracji). Prędkość, z jaką mamy dostęp do danych w sieci domowej jest uzależniona od połączenia wewnątrz sieci (przy wykorzystaniu przewodu Ethernet kategorii 6 ogranicza nas transfer dysków oraz samego urządzenia). Natomiast poza siecią domową naszym ograniczeniem jest prędkość wysyłania w lokalizacji serwera oraz prędkość pobierania w miejscu, gdzie się znajdujemy.
Zalety:
- praca na plikach o dużym rozmiarze jest płynna,
- nasze dane są zabezpieczone dwukrotnie (RAID + kopia zapasowa),
- nie jesteśmy zależni od dostawy chmury,
- najlepsze rozwiązanie do firmy.
Wady:
- jesteśmy uzależnieni od prędkości internetu poza domem,
- wysoka cena,
- konfiguracja wymaga więcej czasu od użytkownika domowego.
Chmura – dopóki mamy internet....
To rozwiązanie pozwala nam przechowywać pliki na zewnętrznych serwerach firm i mieć do nich dostęp z dowolnego miejsca, dopóki mamy połączenie z internetem. Jest to najtańsze rozwiązanie. W tym zestawieniu, koszty przedstawione poniżej (za 1TB/2TB zależnie od oferty);
- Microsoft 365 Personal (Pakiet Office + 1TB OneDrive) 29,99 zł miesięcznie,
- Google „One” 2TB za 46,99 zł,
- Apple iCloud 2TB za 39,99 zł,
- Dropbox 2TB za 11,99 € (około 54 zł w dniu publikacji artykułu).
Najbardziej przystępny cenowo jest pakiet od Apple lub Microsoftu. Wybór zależny od systemu, który wykorzystujemy, jednak nic nie stoi na przeszkodzie w użyciu OneDrive na MacOS lub iCloud na Windowsie. Osobiście wykorzystuje chmurę od Apple, ponieważ jestem posiadaczem większej ilości ich urządzeń. Jest to rozwiązanie bardzo wygodne i szybkie. Dla przykładu zrobię zdjęcie lub nagram film telefonem, chwilę później mam ten plik już na iPadzie lub laptopie. Przy okazji używając chmury od Apple moje urządzenia same wykonują kopię zapasową. W przypadku zniszczenia telefonu mogę skonfigurować nowy z kopii zapasowej i wszystko jest na swoim miejscu. Podobnie wygląda sytuacja podczas korzystania z plików tekstowych czy innych, które nie zajmują po kilka gigabajtów. Wszystkie dokumenty dostępne są na innych urządzeniach, a praca na nich przebiega bardzo płynnie.
Największym minusem chmury jest to, że nasze dane znajdują się na serwerachróżnych firm, w różnych częściach świata. Każdy atak na firmę, u której trzymamy dane może, ale nie musi naruszyć naszą prywatność.
Zalety:
- dodatkowe programy biurowe przy zakupie miejsca,
- abonament z którego możemy zrezygnować,
- łatwa obsługa.
Wady:
- dane przechowywane na zewnętrznych serwerach,
- brak internetu = brak danych,
- duże pliki wolno się ładują.
Dysk zewnętrzny – lepiej go nie zapomnieć.
Jest to rozwiązanie najprostsze w obsłudze, podłączamy i działamy. Koszt dysku zewnętrznego to około 230 zł za talerzowy dysk WD Elements 1TB lub około 750 zł za SanDisk Extreme Portable SSD 1TB. Główną zaletą tego rozwiązania jest jego prostota w obsłudze oraz wysoka prędkość transferu danych. Niestety nie wszystko jest takie proste jak by się to wydawało. Musimy wyrobić sobie nawyk zabierania ze sobą dysku zewnętrznego. W przypadku kiedy gdzieś wyjedziemy, a nasz dysk zostanie w domu to jedyną opcją skorzystania z niego jest powrót i zabranie go. Rozwiązaniem tego problemu może być korzystanie z dysku zewnętrznego w domu, a poza nim z chmury. Nie jest to jednak dla nas wygodne, a wręcz problematyczne. Jest to najlepsze rozwiązanie dla tych, którzy pracują na dużych plikach (np. video 4K, projekty CAD).
Zalety:
- wygoda w konfiguracji,
- praca na plikach o dużym rozmiarze jest płynna,
- niska cena.
Wady:
- zostawiając dysk w domu, zostawiamy nasze dane,
- uszkodzenie dysku może skutkować utratą danych.
Podsumowanie
Każde rozwiązanie ma swoje wady i zalety, na podstawie mojego doświadczenia oraz wiedzy postaram się podpowiedzieć jaka metoda jest najlepsza do konkretnych operacji.
NAS – kopia zapasowa, dokumenty, ważne projekty, archiwalne dane, starsze projekty, do których czasem wracamy.
Dysk zewnętrzny – magazyn danych np. video 4K, projekty zajmujące dużo miejsca na dysku.
Chmura – dokumenty, które nie zajmują dużo miejsca, współdzielone pliki, praca na kilku komputerach.
Dla Firmy: serwer NAS + chmura
Dla użytkownika domowego: Dysk zewnętrzny + chmura
Tabela cen za pierwszy oraz drugi rok wykorzystywania danej metody:
Metoda przechowywania |
Cena za pierwszy rok |
Cena za drugi rok |
Cena za dwa lata użytkowania |
Serwer NAS |
Cena urządzenia około 1600 zł + prąd |
Prąd |
Około 1600 zł + prąd |
Dysk zewnętrzny |
Około 230 zł lub 750 zł (zależna od ceny dysku) |
Brak |
Około 230 zł lub 750 zł (zależna od ceny dysku) |
Apple iCloud |
Około 480 zł |
Około 480 zł |
Około 960 zł |
OneDrive |
Około 360 zł |
Około 360 zł |
Około 720 zł |
Google „One” |
Około 560 zł |
Około 560 zł |
Około 1120 zł |
Dropbox |
Około 650 zł |
Około 650 zł |
Około 1300 zł |
Cena serwera NAS na przestrzeni dwóch już nie wygląda na tak wysoką, szczególnie gdy zestawimy ją z ceną Dropbox’a, która wynosi około 1300 zł. Decyzja przy wyborze rozwiązania, które nam pasuje powinna zostać podjęta rozważnie, ponieważ jest to wybór na lata. Nie łatwym zadaniem będzie przeniesienie np. 1,5TB danych z chmury na serwer NAS lub dysk zewnętrzny.